Gorinchem

Woensdag 1 juli was het, ondanks de hitte, een succesvolle avond voor de Bruggenbouwers van Gorinchem. Zoals gewoonlijk waren het ruim 35 aanwezigen en weer waren er veel nieuwe gezichten bij in de Nieuwe Doelen. De avond had als thema ‘Vrijwilligerswerk’ en alle (sport)verenigingen waren uitgenodigd. Helaas was niet één sportvereniging aanwezig. Wel vele anderen die vrijwilligerswerk doen. Ook het districtshoofd van de Nationale Vereniging De Zonnebloem, Peter van Gelder en Projectleider Lokaal Integratiebeleid van het Ministerie van VROM, dhr. Mehmet Aközbek waren aanwezig.

Nadat de discussieleider Kees van Willigen de avond had geopend met wat opmerkingen als:
- Er wordt gezegd dat er moeilijk aan vrijwilligers te komen is;
- Misschien moeten we anders met vrijwilligers omgaan tegenwoordig;
- Hoe zouden we mensen moeten benaderen om vrijwilligerswerk te doen;
- We zouden trots moeten zijn op onze vrijwilligers;
- Zij moeten dan ook waardering krijgen;

Peter van Gelder hield een inleiding over zijn organisatie. Er zijn in Nederland voor de Zonnebloem 40.000 vrijwilligers, 5.000 in Zuid Holland en 40 in Gorinchem.
Zij doen allerlei verschillende werkzaamheden, van bestuurswerk tot wandelen met gehandicapten in rolstoelen en het bezoeken van mensen met een klein sociaal netwerk. Wekelijks gaan er 60 mensen mee met de vakantieboot. Zorgvragers die anders niet op vakantie zouden kunnen.
Door de landelijke TV reclame komen er vanzelf nieuwe aanmeldingen voor vrijwilligerswerk. Ook worden mensen persoonlijk gevraagd door reeds actieve vrijwilligers. Dat werkt erg goed en speciaal voor bestuursfuncties. Er wordt gekeken om jongeren als vrijwilligers te binden. Dat kan vooral door ze als rolstoel duwers te vragen. Belangrijk is het om mensen taakgericht te vragen.
De verschillende afdelingen hebben ook verschillende mogelijkheden. Dat komt door wel of niet groot enthousiasme van het bestuur.
De mensen hebben heel verschillende achtergronden en het krijgen van migranten is een grote uitdaging. Daar zijn nog steeds veel drempels voor, maar het zou goed zijn wanneer de populatie van de vrijwilligers een goede afspiegeling van de maatschappij zou zijn.
Er zal ook meer samenwerking moeten komen met scholen in het kader van maatschappelijke stages. Het blijkt dat jongeren het leuk vinden om bijvoorbeeld met ouderen om te gaan.
Er is geen structurele samenwerking met het Rode Kruis, maar in Gorinchem wordt wel bij bepaalde activiteiten samengewerkt.

Hierna worden de aanwezigen uitgedaagd voorbeelden te geven. Er zijn mensen van vluchtelingenwerk, van Hip, 4/5 mei comité , kerk, etc.
De vraag werd gesteld hoe je mensen kan binden die een keer komen kijken.
De Zonnebloem doet dit door een persoonlijk gesprek. Het zogenaamde in-take gesprek. Dan worden de mensen uitgenodigd om naar een vergadering te komen. Het is belangrijk duidelijke taken te geven en men krijgt ook cursussen aangeboden bij de start.
Werken met mensen met een geestelijke beperking blijft een probleem voor nieuwe vrijwilligers vertelt iemand van Novos.

Mehmet vertelt dat de afstand tussen Den Haag en lokaal erg groot is. Hij wil erg graag in contact komen met lokale overheden om te zien/horen wat de problemen zijn met integratie. In Gorinchem is geen contact met het gemeentebestuur te krijgen.
Hij vindt het heel goed dat de Zonnebloem zoveel vrijwilligers heeft. Niet alle organisaties hebben die luxe.
Zijn mening is dat het vrijwilligerswerk is veranderd. Nu hebben we meer samenwoners die samen ook werken en dus geen tijd hebben om vrijwilliger te zijn. Er wordt opgemerkt dat migranten niet zijn te bereiken om vrijwilligerswerk te doen. Mehmet vertelt dat het vrijwilligerswerk zoals in Nederland is georganiseerd heel bijzonder is. Is eigenlijk uniek in de wereld. Werken zonder daarvoor betaald te krijgen is vreemd. Noem het dus geen werk. Migranten doen erg veel aan mantelzorg, maar noemen dat geen werk. Vrijwilligerswerk in de moskee is heel gewoon en wordt veel gedaan en gebeurt vanzelf. We zullen moeten beginnen met een andere benaming.

De Nederlandse manier van organiseren is ook vreemd voor veel mensen. Er wordt te veel vergaderd. Dan is er een agenda waarvan de eerste punten niet interessant gevonden worden. Mensen komen daardoor te laat. Ze willen wel komen maar praten over praktische taken en verwachtingen. Pas als het gemeenschappelijk belang aan de orde komt dan is er pas aandacht. De Zonnebloem signaleert dat jongeren die bijvoorbeeld met jonge gehandicapten werken met een zekere vrijheid toch vrij snel zelf een structuur opzetten (werkoverleg).
Nederlanders werken nog steeds zoals in de jaren 60 en 70 al werd gewerkt.

Bestuurders zouden moeten worden gewezen op verandering van de werkwijze:
- Niet meer vergaderen maar over taken praten;
- De vrijwilligers moeten zelf de regie gaan krijgen;
- Geef ze zelfstandigheid.
Als voorbeeld werd door de ouderenadviseur verteld dat de vrijwilligers voor het signalerend huisbezoek eerst een cursus krijgen. Daarna krijgen ze een grote zelfstandigheid. Door deze vrijheid kunnen ze vrijer praten bij de huisbezoeken en krijgen daardoor vragen te horen die anders niet naar voren zouden komen.
Peter van Gelder zegt dat het om veranderingsgezindheid gaat. De nuance maakt het verschil of je wel of niet de goede vrijwilligers krijgt. Als je als bestuurder cynisch bent dan ben je al verloren. Negativisme is altijd slecht.

Vaak zullen vrijwilligers ondersteund moeten worden. Dat kan door een cursus, maar ook door aandacht en begrip voor een persoonlijk probleem. Bij de Rivas is dat bijvoorbeeld heel goed geregeld.

Er is een tendens dat vrijwilligerswerk te veel professioneel wordt gemaakt zonder daar wat tegenover te zetten. Onbetaalde professionaliteit. Wel veel verantwoordelijkheid geven maar niet de goede ondersteuning. Als er in Nederland geen vrijwilligers zouden zijn dan zou Nederland ophouden te bestaan. Daarom veel positieve aandacht voor de vrijwilligers.
Er is in de samenleving iets gaande. Zo kan je belastingaftrek krijgen als vrijwilliger zonder dat je wordt betaald. Via: http://www.belastingdienst.nl/particulier/vrijwilligers/vrijwilligers-02... kan je alles daarover te weten komen. Ook via Google kom je op soortgelijke sites.

Er zijn 40 organisaties die met vrijwilligers werken in de gemeente. De opleiding van vrijwilligers zou door de bestuurders moeten worden opgepakt.
Vrijwilligersbeleid van de gemeente:
- Er is een vacaturebank voor vrijwilligers;
- Opleiding voor vrijwilligers wordt door de gemeente betaald;
- In november is er altijd een vrijwilligersmarkt in het Piazza centrum waar ook de vrijwilliger van het jaar wordt geëerd met een prijs.

Enkele tips:
- Mensen die vrijwilliger willen worden aanspreken op wat ze leuk vinden en/of graag doen. Wat past bij je;
- Taakgericht vragen;
- Complimenten geven aan vrijwilligers. Iets gezelligs met elkaar doe;
- Vrijwilligers laten weten dat ze worden gewaardeerd;
- Belangstelling tonen voor elkaar. (Hoe gaat het met je?);
- Uit de bestuurkamer komen en met de mensen in gesprek gaan. Zorg dus in gesprek te komen en te blijven;
- Wanneer iemand wordt gevraagd is het belangrijk aan te geven dat het belangrijk is;
- Zorg dat de club enthousiast is;
- Zoals je zelf behandeld wilt worden, behandel je de vrijwilliger.

Voorop staat: Je vindt het zelf leuk en daarom doe je het vrijwilligerswerk voor de ander.

Uiteindelijk waren er enkele mooie resultaten van deze avond waardoor bruggen werden gebouwd. Zo ontstond er een contact tussen wethouder Bert Biemans en Mehmet Aközbek van het ministerie, tussen de ouderenadviseurs en wethouder Biemans, tussen de Zonnebloem en Vluchtelingenwerk, HIP gaat met Novos praten over computercursussen, etc.

Ibrahim Elmaci
Kees van Willigen
Gerard Broekman