Gorinchem

Wonen in Gorinchem.

We hebben een andere mening dan het college van B&W.

Onderstaand betoog uitgesproken in gemeenteraadsvergadering van 31 oktober 2013.

Mijnheer de voorzitter.

Voor de SP is wonen zeer belangrijk, mensen moeten kunnen wonen waar ze willen en dat niet alleen op papier maar ook in werkelijkheid. Recent onderzoek heeft aangetoond dat veel mensen in Nederland en naar wij vrezen ook in Gorinchem een onevenredig gedeelte van hun inkomen kwijt zijn aan woonlasten. Zoals u kunt begrijpen met grote consequenties voor hun verdere uitgavenpatroon. De SP kijkt met zorg naar de woonvisie, die tegenwoordig een woonagenda mag heten, van deze coalitie.  Zoals wij al vele keren hebben aangegeven geloofden wij niet in een woonvisie waarin de verhouding tussen huur en koopwoningen omgedraaid werd. Helaas zien wij in de woonagenda niet de aanpassingen die wij meenden te mogen verwachten in deze economische omstandigheden. Wel zien wij veel onzekerheden die duidelijk maken waarom deze woonagenda geen visie meer mag heten.

De gemeente Gorinchem vervult een centrumfunctie voor haar regio, kent leefbare en karakteristieke wijken en is een geschikte stad voor iedereen. Dit is volgens ons geen visie maar een vaststelling van een feit, toch vormt het de kernopgave van de woonagenda waarbij benoemd wordt dat deze kernpunten Gorinchem een prettige woonstad maken. Dat is natuurlijk zo, als je het kunt betalen, als je woning aangepast is aan je behoeften en als er een woning voor je te vinden is. Voor dat ik verder in ga op wat de SP vindt van deze kernpunten eerst maar de uitgangspunten. Hierbij bekruipt ons een gevoel van lichte wanhoop, we zien dat deze helaas op geen enkele manier een richting lijken aan te geven. Ik loop ze even met u door:  

Kwantitatief

We gaan zo’n 80 woningen per jaar bouwen maar het kan ook minder zijn of meer dat is blijkbaar van zoveel factoren afhankelijk dat hier weinig duidelijkheid over te geven is.

Kwalitatief aandeel sociaal

Het gewenst aantal nieuwbouw is 30% van het totale programma, 80 woningen per jaar, betreft het hele programma dan zo’n 250 woningen per jaar? Tot 2022 worden er 500 woningen gerenoveerd is dat is zo’n 30 woningen per jaar?

Waar komen die andere 140 woningen per jaar dan vandaan? Wij snappen er niets meer van en krijgen graag uitleg van de wethouder over de kwantiteit.

Kwalitatief toekomstbestendig

Zoveel mogelijk levensloopbestendig bouwen en duurzaamheid is een pre, dat is niet echt een harde belofte! Ook is het niet erg SMART terwijl dat naar wij begrepen toch wel de bedoeling was.

Kwalitatief aansluiten bij de vraag

Wat is kwalitatief aansluiten bij de vraag? Daar kunnen we nog wel wat uitleg bij gebruiken, zeker in relatie tot het punt kwantitatief.

Terug naar de kernpunten. Het eerste kernpunt is de aantrekkelijkheid van de historische binnenstad en het onderscheidend woonmilieu vergeleken met de regio. Wij willen u daar wel bij meegeven dat onze historische binnenstad er niet aantrekkelijker op wordt met de kaalslag die op dit moment plaats vindt en dat het onderscheidend woonmilieu voor een gedeelte te vinden is in de betaalbare huurwoningen die in de regio veel minder voor handen zijn. We begrijpen dat we dit kernpunt aan de markt gaan overlaten. Kan de wethouder ons uitleggen wat hij van de markt verwacht en hoe hij dit gaat realiseren?

In het tweede kernpunt over de leefbare en karakteristieke wijken treffen we voortschrijdend inzicht aan in de notie dat wat de wijken verschillend maakt ook de aantrekkingskracht is voor veel mensen. Maar als we lezen dat onderdeel van de buurtaanpak een goed voorzieningenaanbod is, denken we eerst dat klinkt goed, tot dat we lezen dat dit aanbod primair bepaald wordt door de aanbieders. Hoe verhoud dit zich tot wat hier in de cultuurvisie over gezegd wordt? Ook lezen we dat er met enige nuance gekeken wordt naar de spreiding van huur en koop over de stad. Dit is wat ons betreft een stap in de goede richting maar wat we missen is het onderscheid tussen goedkoop dan wel betaalbaar wonen en duur wonen. Een sociale huurwoning (voor zover je dat nog zo mag noemen) kan bijna € 681,02 per maand kosten, er zijn heel veel mensen in Gorinchem die dat niet kunnen betalen, tenzij ze af zien van bijvoorbeeld eten.  Als er in de woonvisie staat het derde kernpunt is dat Gorinchem een stad moet zijn waar iedereen kan wonen onafhankelijk van inkomen of levensstadium klinkt dat heel mooi maar komt het net als in de woonvisie weinig in de buurt van de werkelijkheid.

We zijn in Gorinchem goed op weg om alle betaalbare ouderenhuisvesting te slopen, waar moeten straks die ouderen wonen die uit de verzorgingshuizen moeten vertrekken omdat ze weer zelfstandig – met naar wij verwachten hulp van de buren-  moeten wonen? In het kader van de voortgaande vergrijzing in Gorinchem wordt in de toekomst alleen gerekend op ouderen met (veel) geld. Waar moet het groeiende aantal mensen met een uitkering wonen? Niet in een sociale huurwoning van bijna € 700,- per maand!

Het geloof in de doorstroming lijkt in deze woonagenda verdwenen.  Ik citeer: de gemeente wil de doorstroming van gezinnen kinderen en ouderen in Gorinchem ondersteunen. Traditioneel zetten we hierbij in op het hogere marktsegment. De huidige woningmarktcrises leert dat dit niet meer werkt. Volgens ons heeft het nooit gewerkt, er is een groot aantal bewoners zonder carrière op de woningmarkt, deze groep blijft gelijk. Maar voor die groep komen steeds minder woningen beschikbaar.  Op pagina 10 en 11 worden hier zinnige dingen over gezegd, deze verhouden zich echter niet tot de praktijk. Op bladzijde 11 wordt overigens opgemerkt dat de gemeente met Poort6, Rivas en de welzijnsorganisaties werkt aan een goede bereikbaarheid van wonen welzijn en zorg. De SP is zeer benieuwd hoe dit zich verhoudt tot het wegbezuinigen van welzijnsinstellingen. Er worden opmerkingen gemaakt in de woonagenda over de groep huurders die te veel inkomen hebben voor een sociale huurwoning, de mensen met een inkomen tussen €34,229 en €43,000 maar die komen helaas neer op het wachten tot de die situatie opgelost wordt door het aantrekken van de economie (P32) De SP had hoop op een wat substantiëlere oplossing.

In de doelgroepen kunnen wij ons wel vinden. Wat er voor hen gedaan zal worden is een heel ander verhaal. Het lijkt dat de eerste doelgroep , doorstromers in de vorm van jonge gezinnen en gezinnen waarvan de kinderen het huis verlaten hebben de meeste aandacht krijgt. Dit is ook meteen de groep met het meeste inkomen.

De tweede doelgroep ouderen en zorgvragers krijgt volgens ons niet de aandacht die noodzakelijk is. De SP heeft met grote regelmaat aangegeven dat wij ons zorgen maken over goedkope en betaalbare ouderenwoningen. In de woonagenda wordt aangegeven dat er oog is voor de problematiek maar de oplossing is zelfs nog geen stip op de horizon. Voor zorgvragers zien wij de intentie om de NEN normen aan te houden, dat is in ieder geval een stap in de goede richting. Maar daarbij verwachten wij wel meer dan een intentie.

Bij de derde doelgroep die van de starters heeft de SP het gevoel dat er sprake is van een verschil in inzicht over deze doelgroep. Starters zijn volgens ons niet alleen jonge gezinnen op zoek naar hun eerste koopwoning maar zeker ook studenten en werkende jongeren. In de woonagenda lezen wij dat jongeren een voorkeur hebben voor wonen in de binnenstad. Wij constateren ook dat het aantal woningen speciaal voor jongeren beperkt zijn, zeker in het betaalbare segment.

De laatste doelgroep de huishoudens met een inkomen tussen €34,229 en €43,000 valt zoals ik al eerder opmerkte ernstig tussen wal en schip. Ten eerste is het aantal huurwoningen waar zij voor in aanmerking komen beperkt en duur.  Het aanschaffen van een koopwoning, zelfs in het goedkope segment, geeft problemen nu de banken zich terughoudend opstellen.  Zoals ik al eerder aan gaf is de oplossing die in de woonagenda genoemd wordt, wachten tot de economie aan trekt, niet erg SMART.

Bij de financiële consequenties mogen wij lezen dat er gekozen is voor een organische aanpak en je kunt je afvragen of daar nu zo’n heel onderzoek voor nodig was. De SP is zeer geïnteresseerd, in deze dure tijden waarin ons enorme bezuinigingen worden voorgelegd, wat dit onderzoek de gemeente gekost heeft.

Wij zijn benieuwd naar de reactie van B&W op onze vragen en opmerkingen.